Jeśli oświecenie jest rozpoznaniem rzeczywistości. to w dochodzeniu doń znaczenie mają następujące aspekty:

  1. Stopień wewnętrznego otwarcia („zdrowe oko”)
  2. Stopień wewnętrznej czystości („czyste serce”)
  3. Stopień nieulegania pokusom (nieuleganie ciału i zmysłom – podejmowanie właściwych decyzji)
Człowiek
8. Zamknięty1. Otwarty
3. Nieczysty2. Czysty
6. Ulega pokusom4. Nie ulega pokusom
9. Cielesny, zmysłowy7. Chory psychicznie5. Oczyszcza się2. Gotowy na oświecenie
8. Niemożliwość oświecenia5. Oświecony po oczyszczeniu2. Oświecony natychmiast
  1. Najpierw człowiek doświadczyć musi wewnętrznego otwarcia. Można to nazwać uzyskaniem wewnętrznej wrażliwości.
  2. Jeśli taki człowiek jest wewnętrznie czysty – od razu doświadcza oświecenia.
  3. Gdyby jednak miał pokłady „nakłamań” (nawarstwień błędnych decyzji),
  4. to wobec dostrzeżenia ich w tym stanie nieczystości, powinien potraktować je jako pokusy, będące obrazami nierzeczywistości.
  5. Po ich oczyszczeniu doświadczy oświecenia.
  6. Z drugiej strony, zaabsorbowanie pokusami i uznanie ich za rzeczywistość, choćby tylko „wewnętrzną”,
  7. doprowadzi do zaburzeń rozpoznanych jako choroba psychiczna.
  8. Widać więc, że człowiek zamknięty dalej jest od oświecenia niż chory psychicznie. Wydaje się jednak, że jego upodobanie do koncentracji na swym nieczystym wnętrzu – poważnie utrudnia oświecenie.
  9. Człowiek zamknięty z zasady jest nieczysty i ulega pokusom. Jest bowiem cielesny i zmysłowy. Nie ma możliwości na oświecenie.

Jak?

Co zrobić, aby być otwartym i czystym?

1.      Prowadzą do tego poprawnie podejmowane decyzje.

  • Decyzje podejmowane systematycznie w ramach codziennej dyscypliny nazywamy ćwiczeniami duchowymi.
  • Decyzje poprawnie podejmowane w odpowiedzi na pokusy sugerujące, że iluzje są rzeczywistością, nazywamy nieuleganiem pokusom.

2. Reasumując – ćwiczenia duchowe oraz nieuleganie pokusom są sposobem osiągnięcia oświecenia. Wytwarzają bowiem sprzyjające oświeceniu środowisko wewnętrzne – otwartość na oświecenie.